William Shakespeare, Akt I. Scena I, [w:] tenże, Żywot i śmierć Ryszarda Trzeciego, przeł. Maciej Słomczyński, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1984, s. 10-17.
AKT 1
Scena I
Londyn. Ulica.
Wchodzi samotnieRYSZARD , książę GLOUCESTER .
GLOUCESTER
Zimę goryczy naszej przemieniło
Dziś słońce Yorku w lato pełne chwały
I pogrzebało w łonie oceanu
Chmury wiszące ponad naszym domem.
Wieńce zwycięskie zdobią nasze czoła,
Pamiątką stała się broń poszczerbiona,
Zgiełk boju zmienił się w pieśni wesołe,
A groźne marsze w tańce sercu miłe.
Wojna zmarszczone lico wygładziła,
Zeszła z rumaka zakutego w zbroję
I już nie budzi lęku w groźnym wrogu,
Lekko stąpając przez komnatę damy
Do wtóru lutni miłej i zmysłowej.
Lecz ja, stworzony nie do tych igraszek
I spoglądania w miłosne zwierciadła;
Ja, mą brzydotą tak napiętnowany
I z majestatu miłości wyzuty,
Bym nie mógł łasić się do płochej nimfy;
Ja, pozbawiony urody cielesnej,
Odarty z wdzięku przez zdradę Natury;
Ja, zniekształcony, niepełny, zesłany
Przedwcześnie na świat, na pół wykonany,
Tak nieforemnie i nędznie, że wszystkie
Psy ujadają, gdy stanę w pobliżu —-
Cóż, ja w tych słabych, pokojowych czasach
Nie umiem miło spędzać czasu; mogę
Jedynie własny cień oglądać w słońcu
I śpiewać cienko o moim kalectwie.
Więc, że nie mogę na modlę kochanków
Spędzać dni pięknych i godnych pochwały,
Postanowiłem okazać się łotrem
I próżną radość dni tych znienawidzić,
Knuję więc spiski i zastawiam sidła;
Groźbą fałszywą, obmową i snami
Budzę wzajemną śmiertelną nienawiść
Między mym bratem Clarence'em i królem.
Jeśli król Edward jest tak sprawiedliwy
I mądry, jak ja jestem pełen fałszu,
Zły i zdradziecki, Clarence dzisiaj jeszcze
Będzie zamknięty w związku z przepowiednią,
Która powiada, że jakiś G żyje,
Który Edwarda potomstwo zabije.
Myśli, w głąb duszy nurkujcie: — To Clarence.
Wchodzą CLARENCE , pod strażą, i BRAKENBURY .
Dzień dobry, bracie. Cóż to za straż zbrojna,
Wasza łaskawość?
CLARENCE
To jego majestat,
W trosce o moje bezpieczeństwo, kazał,
By aż do Tower szedł ze mną ten orszak.
GLOUCESTER
Dlaczego?
CLARENCE
Bowiem George brzmi moje imię.
GLOUCESTER
Lecz, panie, nie ma w tym żadnej twej winy.
Chrzestnych rodziców twych winien uwięzić. —
O, może jego majestat chce tylko,
Aby cię w Tower ochrzczono ponownie.
Lecz co się stało, Clarence? Mogę wiedzieć?
CLARENCE
Tak, tak, Ryszardzie, gdy sam będę wiedział;
Oświadczam bowiem ci, że dotąd nie wiem.
Lecz z tego, czego mogłem się dowiedzieć,
Sądzę, że słucha on snów i wyroczni,
I z alfabetu pragnie skreślić G,
Albowiem pewien wieszcz mu rzekł, że G
Potomstwo jego zamordować chce.
Ja, George, w imieniu mam inicjał G,
Więc za to właśnie pragnie skazać mnie.
Jak dowiaduję się, jego wysokość
Dla takich mrzonek kazał mnie uwięzić.
GLOUCESTER
Tak jest, gdy rządzi mężczyzną kobieta. —
To nie król kazał cię wtrącić do Tower,
Lecz jego żona, Lady Gray, mój Clarence;
Ona go spycha w twardą ostateczność.
Czy to nie ona i jej brat czcigodny,
Anthony Woodville, kazali mu posłać
Lorda Hastingsa do Tower, skąd dzisiaj
Został zwolniony? Nie jest tu bezpiecznie
Dla nas, mój Clarence; nie jest tu bezpiecznie.
CLARENCE
O, na Niebiosa; myślę, że nikt z ludzi
Nie jest bezpieczny, prócz krewnych królowej
I tych posłańców, którzy pośród nocy
Pomiędzy królem a panią Shore krążą.
Czy nie słyszałeś, jak pokornie błagał
Lord Hastings, aby wstawiła się za nim?
GLOUCESTER
Pokorne prośby siane tej bogini
Zdobyły wolność lorda Szambelana.
Wiesz, co ci powiem — że jedyny sposób
Dla nas, by w łaskach królewskich pozostać,
To wejść w jej służbę i przybrać jej barwy.
Gdyż ta zawistna, podstarzała wdowa
I ona stały się najmożniejszymi
Kumami tego królestwa, od chwili
Gdy je pasował brat nasz na szlachcianki.
BRAKENBURY
Błagam, wybaczcie, wasze łaskawości;
Jego majestat wyraźnie zakazał,
Aby nikt z ludzi, nie bacząc na godność,
Nie mówił z bratem jego w cztery oczy.
GLOUCESTER
Aż tak? Czcigodny Brakenbury, możesz
Słuchać wszystkiego, o czym tu mówimy.
Nie ma w tym zdrady, człowieku; — mówimy,
Że król jest mądry, niezwykle cnotliwy
I ma szlachetną, sędziwą królową
Wielkiej urody, ale nie zazdrosną; —
Mówimy także, że małżonka Shore'a
Ma piękną stópkę, wiśniowe usteczka,
Pogodne oko i wesoły język;
I że królowej krewnych uszlachcono.
I co ty na to? Czy pragniesz zaprzeczyć?
BRAKENBURY
Panie mój, nie chcę mieć z tym nic wspólnego.
GLOUCESTER
Z panią Shore nie chcesz? Mówię ci, człowieku,
Że każdy, który ma z nią coś wspólnego,
Każdy, prócz jego jednego, powinien
Czynić to cicho w wielkiej tajemnicy.
BRAKENBURY
Prócz jakiego jednego, panie mój?
GLOUCESTER
Jej męża, łotrze! — Czy pragniesz mnie zdradzić?
BRAKENBURY
Zechciej wybaczyć mi, wasza łaskawość,
I przestań mówić ze szlachetnym księciem.
CLARENCE
Wiemy, że rozkaz masz, więc usłuchamy.
GLOUCESTER
Służąc królowej, musimy usłuchać. —
Bądź zdrów, mój bracie. Idę wprost do króla;
Uczynię wszystko, co mogę, dla ciebie;
I siostrą nazwę wdowę po Edwardzie —
Po to jedynie, aby cię uwolnić.
Dotyka mnie ta braterska niesława
Bardziej, niż możesz sobie wyobrazić.
CLARENCE
Wiem, że nas obu nie może to cieszyć.
GLOUCESTER
Nie potrwa długo twoje uwięzienie;
Wybawię ciebie lub dla ciebie zginę.
Do tego czasu zachowaj cierpliwość.
CLARENCE
Muszę zachować, cóż mam robić? Żegnaj.
Wychodzą Clarence, Brakenbury i straż.
GLOUCESTER
Idź, drepcz po ścieżce, którą nie powrócisz,
Szczery i głupi bracie! — Tak cię kocham,
Że wkrótce poślę twą duszę Niebiosom,
Jeśli z rąk naszych dar taki wziąć zechcą. —
Lecz któż to idzie? Uwolniony Hastings?
Wchodzi HASTINGS .
HASTINGS
Życzę dobrego dnia, panie łaskawy!
GLOUCESTER
I ja ci życzę, lordzie szambelanie!
Świeże powietrze także wita ciebie.
Jakże znosiłeś więzienie, mój lordzie?
HASTINGS
Cierpliwie, panie szlachetny, jak muszą
Znosić więźniowie. Lecz dożyję, panie,
Chwili, gdy będę mógł złożyć me dzięki
Tym, którym moje więzienie zawdzięczam.
GLOUCESTER
Tak, bez wątpienia; podobnie jak Clarence;
Tych samych bowiem macie nieprzyjaciół,
Którzy pojmali was obu przemocą.
HASTINGS
Tym większy smutek, że więzi się orła,
Dając żerować kaniom i jastrzębiom.
GLOUCESTER
Jakie nowiny z zagranicy?
HASTINGS
Gorsze domowe niźli zagraniczne. —
Król chory, słaby i melancholijny
Budzi poważne obawy lekarzy.
GLOUCESTER
O, na świętego Pawła, złe to wieści.
Zbyt długo zdrowiem swoim poniewierał
I nadwerężył królewską osobę.
Myśl o tym musi boleść wywoływać.
Co, czy jest w łożu?
HASTINGS
Tak.
GLOUCESTER
Idź pierwszy, wkrótce podążę za tobą.
Wychodzi Hastings.
Powinien umrzeć; lecz nie może umrzeć,
Nim George nie pomknie rozstawnymi końmi
Do nieba. Wejdę, by jego nienawiść
Umocnić; szczuć go będę na Clarence'a
Kłamstwem podkutym celnym dowodzeniem,
A jeśli zamysł mój mnie nie zawiedzie,
Clarence nie będzie żył ani dnia dłużej.
Gdy to się stanie, niechaj Bóg zabierze
Króła Edwarda do swego królestwa,
A mnie pozwoli zająć się tym światem!
Poślubię córkę najmłodszą Warwicka.
Cóż, że jej męża zabiłem i ojca!
Lecz się odpłacę najlepiej dziewczynie,
Gdy sam zostanę jej mężem i ojcem.
I tak uczynię; nie tyle z miłości,
Ale dla pewnych tajemnych zamiarów,
Których spełnienie da mi to małżeństwo.
Lecz na targ pędzę, wyprzedzając konia;
Clarence oddycha wciąż, Edward panuje.
Gdy znikną obaj, zyski porachuję.
Wychodzi.
Wchodzi samotnie
William Shakespeare, Żywot i śmierć Ryszarda Trzeciego, przeł. Maciej Słomczyński, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1984.
File access denied
Type: application/pdf
File size: 77.46 MB
William Shakespeare, Akt I. Scena I, [w:] tenże, Żywot i śmierć Ryszarda Trzeciego, przeł. Maciej Słomczyński, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1984, s. 10-17.
Żywot i śmierć Ryszarda Trzeciego
Uniform Polish title
Uniform original title
Richard III
Source of scanned image
Zbiory prywatne
