Sen nocy letniej

Przekład
Pliki
Metadane

William Shakespeare, Akt I. Scena 1, [w:] tenże, Sen nocy letniej, przeł. Ryszard Długołecki, Arspol Sp. z o. o., Bydgoszcz 2022, s. 21-32.

<title type="main">Sen nocy letniej Sen nocy letniej William Shakespeare Autor przekładu Długołęcki, Ryszard (1933-) Arspol Sp. z o. o. Bydgoszcz

AKT I

Scena 1. (Ateny. Pałac Tezeusza.) Wchodzą: Tezeusz, Hipolita, Filostrat i inni. Tezeusz Rychły już, moja piękna Hipolito, Nasz ślub: gdy księżyc w czterech dniach szczęśliwie Dotrze w cień nowiu. – Lecz jakże marudnie Niknie, wciąż każąc czekać mym pragnieniom, Jak wdowa – matka lub macocha, ciągle Dzierżąca schedę należną synowi. Hipolita Cztery dni szybko zanurzą się w nocach, A cztery noce szybko swój czas prześnią I wtedy księżyc, wygięty na niebie W świeży łuk srebra, będzie obserwował Noc naszych godów. Tezeusz Ruszaj, Filostracie. Wznieć ducha zabaw w ateńskiej młodzieży Wraz z tą zadziorną iskrą wesołości, A smutek – wypraw tam, gdzie grzebią zmarłych. Ten blady kompan – nie na nasze święto. Filostrat wychodzi. – Zdobyłem ciebie mieczem, Hipolito, A twoją miłość – czynioną ci krzywdą, Ale poślubię cię już w innej aurze: Godnie, wystawnie, wśród radosnych zabaw. Wchodzą: Egeusz z córką Hermią, Lysander i Demetriusz. Egeusz Szczęścia życzymy ci, nasz sławny książę! Tezeusz Dzięki. – I cóż tam, drogi Egeuszu? Egeusz Przychodzę, panie, przybity strapieniem, Ze skargą przeciw mojej córce, Hermii. – Stań, Demetriuszu, tu, z przodu. – On, panie, Ma moją zgodę, aby ją poślubić. – Wystąp, Lysandrze. – On, łaskawy książę, Czarami zmamił serce mego dziecka. – Ty, ty, Lysandrze, niosłeś jej swe wiersze I wymieniałeś z nią miłosne znaki; Tyś przy księżycu śpiewał pod jej oknem Nieszczerym głosem swą nieszczerą miłość. Wkradłeś się w świat jej czułej wyobraźni – To bransoletką z włosów, to pierścionkiem, Jakąś błyskotką, słodyczami, kwiatkiem, Tym, co wrażliwą młodość tak zniewala. Podstępem skradłeś serce mojej córki, Zmieniając w twardy upór jej uległość Należną ojcu. – Stąd, łaskawy książę, Gdyby nie chciała tu, przed tobą, panie, Wyrazić zgody na ślub z Demetriuszem, Przywołam stary ateński przywilej, Że o swej córce – ojciec decyduje I wtedy dam ją w ręce Demetriusza Lub w ręce śmierci, bo w takich przypadkach Tak nasze prawo niezbicie stanowi. Tezeusz Cóż na to piękna Hermia? – Bądź rozważna. – Ojciec powinien być bogiem dla ciebie: Twórca urody twej, w którego ręku Tyś tylko formą z wosku, kształtowaną Przez niego, jest więc także w jego mocy Twój byt utrwalać albo go odmieniać. – Przecież Demetriusz jest szlachetny, godny. Hermia Lysander także. Tezeusz Ten jest też, w istocie, Lecz, gdy twój ojciec nie wspiera go, tamten Musi uznany być za godniejszego. Hermia – Ach, gdyby ojciec patrzył moim okiem… Tezeusz To ty patrz raczej okiem sądów ojca. Hermia – Błagając, panie, twego wybaczenia – Gdyż nie wiem, jaka siła mnie ośmiela, I czy przystoi to mojej skromności Bronić swych racji w tak dostojnym gronie – Proszę, bym mogła dowiedzieć się tego, Co mnie w najgorszym razie może czekać, Jeśli nie zechcę wyjść za Demetriusza. Tezeusz Będziesz posłana na śmierć albo trafisz Tam, gdzie już nigdy nie spotkasz mężczyzny. – Dlatego, Hermio, miarkuj swe pragnienia; Zważ swoją młodość i swej krwi naturę. Oceń, czy stając wbrew wyborom ojca – Potrafisz przetrwać w monastycznej szacie, W mrokach klasztoru na zawsze zamknięta – Wieść aż do końca jałowy byt mniszki, Śląc nieme pieśni w martwy chłód księżyca. – Niebo po trzykroć sławi te, co tłumią Głos krwi, by przeżyć życie w celibacie, Lecz ziemskie szczęście – żywsze w miodnej róży Niż w tej, co – więdnąc wśród cierni dziewictwa – Trwa, aby uschnąć w swoim opuszczeniu. Hermia Pierwej mi więdnąć, schnąć i w tym trwać, panie, Niż me dziewictwo dać temu mężczyźnie, Wskazuje na Demetriusza. Bo niechcianego jarzma jego władzy Nigdy nie zechce przyjąć moja dusza. Tezeusz – Masz czas namysłu do nowiu księżyca, Wieczoru, który złączy moją lubą Ze mną – wiecznymi więzami jedności, I wtedy – albo bądź gotowa umrzeć Za opór wobec woli twego ojca – Lub, zgodnie z nią, być żoną Demetriusza, Albo – ślubować przed ołtarzem Diany Wieczną ascezę w pustce samotności. Demetriusz Ustąp już, Hermio. – Ty, Lysandrze, cofnij Swe śmieszne plany przed siłą praw moich. Lysander Ty, Demetriuszu, masz miłość jej ojca, Więc z nim się ożeń; jej miłość – mnie zostaw. Egeusz Tak, ma mą miłość, prześmiewczy Lysandrze, I to, co moje, ta miłość da jemu. Hermia jest moja, więc me prawa do niej Oddaję oto w ręce Demetriusza. Lysander Jestem z nim równy, panie, urodzeniem I majętnością, przewyższam – miłością. Moje widoki na przyszłość są równe, Jeśli nie lepsze, jak te – Demetriusza, Lecz jest ważniejsze, niż te me przechwałki, To, że mnie właśnie piękna Hermia kocha. Czemu więc nie mam swoich praw dochodzić? Demetriusz – ja to wprost mu tu wygarnę – Uwodził córkę Nedara, Helenę, I tak zawładnął jej duszą, że, biedna, Żarliwie wielbi go, wprost bałwochwalczo. – Jego, pełnego wad, tak niestałego! Tezeusz Przyznam, że sporo słyszałem już o tym I zamierzałem mówić z Demetriuszem, Ale w tym gąszczu własnych spraw bieżących – To mi umknęło gdzieś. Ty, Demetriuszu, Wraz z Egeuszem, pójdźcie teraz ze mną. Mam dla was kilka słów na osobności. – Ty, piękna Hermio, zadbaj, by twe plany Stały się zgodne z wolą twego ojca Albo dosięgnie cię ateńskie prawo, Niosąc chłód śmierci lub chłód samotności, A nam kar jego łagodzić nie sposób. – Pójdź, Hipolito. – Jak się czujesz, miła? – Chodź Egeuszu. – I Demetriusz także. Muszę zatrudnić was przy pewnych sprawach Naszych zaślubin i omówić z wami Coś bezpośrednio was dotyczącego. Egeusz Idziemy w pełni służebnej ochoty! Wychodzą. Pozostają: Lysander i Hermia. Lysander Cóż to? Skąd bladość twych policzków, miła? Czy róże mogą nagle tracić kolor? Hermia Mogą, gdy brak im deszczu, lecz je łatwo Mogę zasilić – nawałą łez moich… Lysander – Tak to jest. Z tego, co dotąd czytałem, Lub z opowieści znam, prawdziwa miłość Nigdy nie mogła swobodnie rozkwitać – Albo przez różną rangę urodzenia – Hermia Ból, gdy dla niższej stanem – krew zbyt pańska… Lysander Lub niedobranie pod względem wiekowym – Hermia Gorycz, gdy ktoś już zbyt stary dla młodej… Lysander Lub przez zależność od decyzji rodzin – Hermia Piekło, gdy miłość narzuca ktoś inny… Lysander Albo – choć serca wzajem się wybrały – Zgniatał je ciężar wojny, chorób, śmierci, Czyniąc ich miłość chwilką jak dźwięk – krótką, Niby cień – zwiewną, niby sen – ulotną. – Jak z nocnej czerni piorun błyskiem ognia Dobywa nagły obraz nieba, ziemi, Ale, nim człowiek zdąży wyrzec: „Patrzcie!”, Już mrok łapczywy znów wszystko pochłania – Tak szybko to, co promienne – przemija… Hermia Gdy afekt dwojga zawsze tak mącono, To takie, widać, jego przeznaczenie. Niech więc czas próby kształci w nas cierpliwość, Bo to przeszkody tak częste w miłości: Ów natłok myśli, marzeń, pragnień, westchnień I łez, tych biednych kompanów serc bliskich. Lysander Słusznie, więc teraz – posłuchaj mnie, Hermio: Mam ciotkę, wdowę, mającą po mężu Znaczne dochody. Ona nie ma dzieci. Ma dom, leżący siedem mil od Aten. – Ja dla niej jestem jakby syn jedyny. Tam, miła Hermio, chciałbym cię poślubić. Tam już surowość ateńskiego prawa Nas nie dosięgnie. – Jeśli więc mnie kochasz, Jutro wieczorem wykradnij się z domu I w tamtym lesie o milę od miasta, Gdzie raz spotkałem ciebie i Helenę W czasie obchodów majowego święta, Będę cię czekał. Hermia Lysandrze! – Przysięgam Na pełnię mocy łuku Kupidyna, Na jego strzały najszybszej – grot złoty, Na wdzięk gołębi przy Wenus rydwanie, Na to, co wzmacnia więź dusz i kochanie, Na ogień, w którym Dydona, wciąż żywa, Patrzy, jak kłamca – Eneasz – odpływa, Na liczbę męskich przyrzeczeń złamanych, Większą niż wszystkich przez kobiety danych – Że jutro, w miejsce zgodne z twym wskazaniem, Przyjdę na pewno na nasze spotkanie. Lysander Bądź słowna. – Popatrz, Helena tu idzie. Hermia Piękna Helena! – Witaj! Dokąd spieszysz? Helena – Ty zwiesz mnie piękną? Przestań, to nie cieszy. Demetriusz kocha twoje szczęsne piękno, Gwiazdy twych oczu, mowę śpiewniej dźwięczną Niż pasterzowi – skowronkowe trele, Gdy w pączki strojny głóg, a pola – w zieleń. Och, gdyby wdzięk był zaraźliwy! – Muszę Dziś się zarazić twoim, nim stąd ruszę. Chciałabym zyskać twój głos, twoje oczy I melodyjność twoich słów uroczych. Gdyby świat mój był – tobie, na mą duszę, Dałabym cały – poza Demetriuszem, Za to, by mieć twój wygląd i poruszać Sztuką twych czarów – serce Demetriusza. Hermia Kocha mnie wciąż, choć w mej twarzy – złość stała. Helena Niech twa złość uczy mój uśmiech tak działać. Hermia Chce mi dać miłość, choć ja – jadem pryskam. Helena Och, gdybym mogła modłami ją zyskać… Hermia Im mniej go znoszę, tym bardziej lgnie do mnie. Helena Im bardziej kocham, mniej chce słyszeć o mnie. Hermia Nie z mojej winy sprawy z nim tak stoją. Helena Twą winą – piękno. – Niechby było moją… Hermia Ciesz się, bo on mnie nie zobaczy więcej. Chcemy z Lysandrem uciec stąd co prędzej. – Zanim me oczy Lysandra ujrzały, Słodkie Ateny rajem mi się zdały. – Jakież to skarby serc ma dla mnie miły, Że, zagrożone, raj w piekło zmieniły… Lysander Tobie, Heleno, wyjawimy szczerze: Jutro wieczorem, gdy księżyc dostrzeże W lustrze wód – profil swój srebrny, beznosy, Źdźbła traw przystroi w blade perły rosy, W czas tak przychylny ucieczkom par – mamy Plan, by się przekraść przez ateńskie bramy. Hermia – I w tamtym lesie, gdzie zwykłyśmy obie Na łożu z bladych pierwiosnków lec sobie, I wzajem – słodkie tajemnice zwierzać, Tam mój Lysander czekać mnie zamierza, By, porzucając obraz Aten, ruszyć – Wśród obcych szukać nowych bratnich duszy. Żegnaj, jak siostro – bliska; módl się za nas. Niech z Demetriuszem twym będzie ci dana Więź serc! – Lysandrze, pomnij: nasze oczy Znów się odnajdą jutro, o północy. Hermia wychodzi. Lysander Pomnę! – Heleno, niech cię bogi strzegą. Niech cię Demetriusz kocha, jak ty – jego. Lysander wychodzi. Helena – Że też niektórzy szczęśliwszy byt wiodą! Dla Aten jestem równa jej urodą. Lecz cóż? Demetriusz nie jest świadom tego, Chociaż to wiedzą wszyscy, oprócz niego. – Błąd, gdy w jej oczach zatracić się gotów; Błąd, gdy w nim widzę blask samych przymiotów. – Co marne, wstrętne – Miłość bez umiaru Może przemienić w godne, pełne czarów. – Okiem Miłości – namiętność. Dlatego – Skrzydlaty Amor – w opasce ślepego! Miłości nie stać też na trzeźwy osąd: To skrzydła, które w ślepy pęd unoszą. Miłość tak często porównują z dzieckiem, Bo ufnie wierzyć chce w kłamstwa zdradzieckie. Jak psotni chłopcy żartem czynią śluby, Tak kłamie w swoich ślubach Amor luby. – Zanim Demetriusz dostrzegł Hermii postać, Klął się, że ze mną chce na zawsze zostać. Gdy ten grad przysiąg ciepło Hermii poczuł, Stopniał w przelotny deszczyk, niknąc z oczu. – Dam mu znać o tym, co planują oni, A on w ten wieczór za nią w las pogoni. Jeśli mi za te wieści podziękuje, Rzeknę, że wdzięczność ta gorzko smakuje. – Pociechą będzie widok mego zbiega, Jak wte i wewte po tym lesie biega. Wychodzi.

William Shakespeare, Sen nocy letniej, przeł. Ryszard Długołecki, Arspol Sp. z o. o., Bydgoszcz 2022.

Pobierz PDF książki

Typ: application/pdf

Rozmiar: 56.10 MB

William Shakespeare, Sen nocy letniej, przeł. Ryszard Długołecki, Arspol Sp. z o. o., Bydgoszcz 2022.

Plik zabezpieczony

Typ: application/pdf

Rozmiar: 61.30 MB

William Shakespeare, Akt I. Scena 1, [w:] tenże, Sen nocy letniej, przeł. Ryszard Długołecki, Arspol Sp. z o. o., Bydgoszcz 2022, s. 21-32.

TEI XML

Typ: text/html

Rozmiar: 0.02 MB