Jerzy Limon

Jerzy Limon (1950–2021) był szekspirologiem, pisarzem i tłumaczem, twórcą i pierwszym dyrektorem Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego. Wspólnie z Władysławem Zawistowskim przełożył dwa dramaty Shakespeare’a: Antoniusza i Kleopatrę (1992) oraz Trojlusa i Kressydę (1990).

Ukończył anglistykę na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, tam też obronił pracę doktorską. Od 1980 r. był związany z Uniwersytetem Gdańskim, od 1993 r. jako profesor tytularny. Badał wpływy teatru elżbietańskiego na terenie Europy Środkowej i Wschodniej, a także związki teatru i polityki za panowania Jakuba I Stuarta. Pisał o semiotyce dramatu i teatru m.in. w zbiorach Między niebem a sceną. Przestrzeń i czas w teatrze (2002), Trzy teatry (2004), Piąty wymiar teatru (2006), Obroty przestrzeni (2008). Otrzymał liczne nagrody: m.in. Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2006) oraz Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2011). W 2014 r. królowa Elżbieta II przyznała mu Honorowy Order Imperium Brytyjskiego w stopniu oficera, a w 2019 r. otrzymał Pragnell Shakespeare Award za wkład w badania i upowszechnianie wiedzy o Shakespearze.

Tłumaczenia Limona i Zawistowskiego charakteryzowały się silnym zespoleniem strategii przekładu z koncepcją przedstawienia. Z kolei decyzja o zawiązaniu spółki przekładowej nawiązywała do elżbietańskiej praktyki teatralnej, w której sztuki były często dziełem zespołowym, konkretne rodzaje scen powierzano wyspecjalizowanym w nim dramaturgom, a problem ciągłości fabuły dopracowywano na scenie. Kwestia rozdziału kompetencji w tandemie Limon–Zawistowski nie była podejmowana wprost, pośrednio wypowiedzi wskazują, że Limon pełnił funkcję filologa-tłumacza i sporządzał pierwszą wersję tekstu.

Oba przekłady ukazały się najpierw w wersji scenicznej, potem zaś wydawano je jeszcze dwukrotnie, już kompletne. Za drugim razem tłumaczenia umieszczono na otwartym portalu internetowym. Tym samym stały się pierwszymi polskimi przekładami Shakespeare’a udostępnionymi w środowisku cyfrowym.

W recenzjach spektakli podkreślano komunikatywność i dosadność nowego tłumaczenia. Przekład Antoniusza i Kleopatry wrócił na scenę w 2016 r., w kompilacji z innymi tekstami.