Juliusz Kydryński

fot. Danuta Łomaczewska / East News
Sylwetka Tłumacza

Juliusz Kydryński (1921–1994) był prozaikiem, tłumaczem, krytykiem teatralnym i felietonistą. Przełożył kilka dramatów elżbietańskich, lecz tylko jedną sztukę Shakespeare’a – Hamleta (1987). Podstawą przekładu uczynił nieznaną w Polsce wersję sztuki, tzw. złe kwarto (bad Quarto), a zatem pirackie wydanie tekstu z 1603 r. Kydryński zapisał się również w historii polskiej recepcji Shakespeare’a jako autor posłowi do przekładów Macieja Słomczyńskiego.

Studiował polonistykę i anglistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Przez kilkanaście lat był redaktorem tygodnika „Przekrój”, w późniejszym czasie skupił się na tłumaczeniach. Przełożył cztery sztuki Christophera Marlowe’a – Masakra w Paryżu (1975), Tamerlan Wielki (1977), Tragiczna historia doktora Fausta (1982) i Edward II (1983) – a także dramat Thomasa Kyda Tragedia hiszpańska (1982). Tłumaczył też Bena Jonsona, Thomasa Dekkera, Thomasa Heywooda oraz Francisa Beaumonta i Johna Fletchera.

Strategia przekładu

Kydryński był tłumaczem wszechstronnym, zawodowym, przekładającym utwory z różnych epok, rodzajów i gatunków literackich. Tłumaczenie niekanonicznej wersji Hamleta miało przybliżyć czytelnikom specyfikę epoki, w której tworzył Shakespeare. W posłowiu Kydryński objaśniał ówczesny rynek drukarski, wyliczał też najważniejsze różnice między zachowanymi wersjami Hamleta. Był to zatem przekład w dużej mierze filologiczny, choć tłumacz celował w prostotę i komunikatywność, podkreślając, że tym właśnie różni się wersja z 1603 r. od powszechnie znanej, dłuższej oraz poetycko dojrzalszej wersji z późniejszych lat.

Recepcja przekładu

Inicjatywa przekładowa Kydryńskiego przeszła bez większego echa. Z założenia jednak była to próba uzupełnienia kanonu szekspirowskiego skierowana do wąskiej grupy odbiorców. Wcześniej jedynie Witold Chwalewik w swoim przekładzie Hamleta sygnalizował niestabilność podstawy redakcyjnej sztuk Shakespeare’a. Hamlet w tłumaczeniu Kydryńskiego nie doczekał się wznowienia ani próby sceny.

fot. Danuta Łomaczewska / East News

bibliografia przekładów

William Shakespeare, Hamlet (Quarto 1603), tłum. i posł. Juliusz Kydryński, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1987.

Cytowanie

Anna Cetera-Włodarczyk, Juliusz Kydryński [w:] Polski Szekspir. Repozytorium polskich przekładów Szekspira w XX i XXI wieku: zasoby, strategie, recepcja [online], Uniwersytet Warszawski, https://xx.polskiszekspir.uw.edu.pl/kydrynski-juliusz-tlumacz, 2024-10-16.