Stanisław Dygat

Sylwetka Tłumacza

Stanisław Dygat (1914–1978) przetłumaczył tylko jedną sztukę Shakespeare’a – Wieczór Trzech Króli (1951). Początkowo studiował architekturę i filozofię, wkrótce jednak poświęcił się karierze pisarskiej, zdobywając rozgłos powieściami Jezioro Bodeńskie (1946) i Pożegnania (1949). Później wydał też powieści: Podróż (1958), Disneyland (1965), a także Dworzec w Monachium (1973). Pisał dramaty i scenariusze filmowe. Tłumaczeniem zajmował się niechętnie, ale dokonał kilku przekładów z rosyjskiego, greki i francuskiego. Był zapalonym podróżnikiem.

Strategia przekładu

Dygat podjął się przekładu w czasie okupacji. Pozostawał wtedy w bliskich kontaktach z Jarosławem Iwaszkiewiczem i Czesławem Miłoszem, którzy już tłumaczyli Shakespeare’a. Przekładał Wieczór Trzech Króli, aby wydobyć z komedii poważniejsze tony, wbrew wrażeniu, jakie wyniósł z przedwojennych inscenizacji. Pracował bez planów teatralnych, kiedy jednak pojawiła się możliwość wystawienia dramatu, godził się na doraźne zmiany i adaptacje.

Recepcja przekładu

Recenzje przekładu po premierze w 1950 r. były na ogół nieprzychylne: wytykano błędy, uwspółcześnienia i niedoskonałości poetyckie. Tłumaczenie ukazało się jednak w serii Biblioteki Narodowej oraz nakładem Państwowego Instytutu Wydawniczego, który jeszcze dwukrotnie je wznawiał (1958 i 1960). Żaden z debiutujących w owym czasie tłumaczy Shakespeare’a nie mógł cieszyć się tak dużą liczbą wydań i wznowień. Ostatni raz przekład wydano w 1999 r. Równie udana była recepcja teatralna: do końca XX w. tłumaczenie wystawiono blisko czterdzieści razy, w tym dwukrotnie w Teatrze Telewizji. W XXI w. wykorzystano je tylko raz, w kompilacji z innymi przekładami.

bibliografia przekładów

William Szekspir, Wieczór Trzech Króli czyli Wszystko co chcecie. Komedia w pięciu aktach, tłum. Stanisław Dygat, oprac. Juliusz Krzyżanowski, Ossolineum, Wrocław 1951.

William Szekspir, Wieczór Trzech Króli albo Co chcecie, tłum. Stanisław Dygat, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1955 [1958, 1960].

William Szekspir, Wieczór Trzech Króli, tłum. Stanisław Dygat [w:] Dwanaście dramatów, t. 2, oprac. Anna Staniewska, Świat Książki, Warszawa 1999, s. 281–419.

Cytowanie

Anna Cetera-Włodarczyk, Stanisław Dygat [w:] Polski Szekspir. Repozytorium polskich przekładów Szekspira w XX i XXI wieku: zasoby, strategie, recepcja [online], Uniwersytet Warszawski, https://xx.polskiszekspir.uw.edu.pl/dygat-stanislaw-tlumacz, 2024-10-16.